เกษตรพอเพียงหรือเกษตรอุตสาหกรรม

ถ้าหากย้อนความไปถึงยุคฟองสบู่แตกในปี 2540 มีภาคเกษตรของประเทศไทยภาคเดียวที่เป็นภาคธุรกิจและการค้า ไม่ประสบปัญหามากนัก นับเป็นเหตุการณ์ที่ทำให้รัฐบาลและนักวิเคราะห์ มองว่าการเกษตรไทยจะเป็นตัวนำความมั่นคง ความมั่งคั่งให้กับประเทศในทางเศรษฐกิจได้ ในช่วงนั้นแทบจะเรียกได้ว่า “เกษตรกู้ชาติ” เลยทีเดียว

ประเทศไทยเป็นประเทศในไม่กี่ประเทศในโลกนี้ ที่ในขณะนี้สามารถผลิตอาหารได้พอเพียงกับประชากรภายในประเทศ และยังมีเหลือส่งออกไปจำหน่ายในต่างประเทศจนมีรัฐบาลบางยุคบางสมัย ตั้งเป้าให้ประเทศไทยเป็น “ครัวของโลก” การผลิต สินค้าเกษตรทั้งพืชและสัตว์ และนำไปแปรรูปเป็นอาหารเป็นเครื่องอุปโภคและเครื่องใช้ในครัวเรือนมีมากขึ้น เป็นการเพิ่มมูลค่า ทางสินค้าและเพิ่มมูลค่าการส่งออก เพิ่มอาชีพ เพิ่มรายได้ให้ประชากรไม่น้อย ดังนั้นแทบจะกล่าวได้ว่าสินค้าและผลิตภัณฑ์จาก ทรัพยากรการเกษตรของไทยเป็นรายได้หลักของประเทศจึงไม่เป็นการกล่าวอ้างจนเกินความเป็นจริง ทั้งนี้เพราะการส่งออกของไทย ในแต่ละปี มีกว่า 7 แสนล้านบาท และสินค้าที่เป็นอาหารและผลิตภัณฑ์เกษตรอยู่ 17-18 % ของยอดการส่งออก ไม่ว่าจะเป็น ข้าว มันสัมปะหลัง ยางพารา กุ้งแช่แข็งและแปรรูป ไก่แช่แข็ง และแปรรูป ตลอดจนผลไม้บรรจุกระป๋อง ซึ่งมูลค่าทางสินค้าแต่ละตัว เป็นหลักหมื่นล้านบาท และสินค้าบางตัวถึงแสนล้านบาท เช่น ข้าวและยางพารา เป็นต้น เกษตรอุตสาหกรรมจึงสร้างความมั่งคั่ง ทางเศรษฐกิจให้กับประเทศไทยได้อย่างเด่นชัด

ในขณะเดียวกันเมื่อเรามามองถึงสังคมเกษตรกรรมระดับชุมชน ระดับสหกรณ์การเกษตรยังอยู่ในสถานะที่ไม่มั่นคงนัก เพราะขาดบุคลากรผู้ที่สามารถบูรณาการเกษตรและการค้าเข้าด้วยกัน

สังคมเกษตรชุมชนเป็นสังคมเกษตรพอเพียงดำเนินงาน ตามอัตถภาพตามศักยภาพ แต่ศักยภาพของชุมชนเกษตรพื้นถิ่นไม่เพียงพอที่จะทำให้เกิดความมั่นคงหรือความมั่งคั่งแก่เกษตรกรได้ สังคมเกษตรกรรมหากไม่สามารถมีความมั่นคงหรือมั่งคั่งได้แล้วก็จะมีการเลื่อนไหลเข้าไปหางานรับจ้างในเมือง เมืองหลวง เมืองใหญ่ มักจะเป็นแรงงานในที่ต่างๆรวมทั้งแรงงานส่งออกไปต่างประเทศอาชีพเกษตรกรรมนับวันจะลดลง และ เกษตรกรไม่สามารถอยู่ได้จากภาระหนี้สินต้องขายที่ทำกิน ไปรับจ้างเป็นแรงงงานให้กับนักพัฒนาที่ดิน และนักพัฒนาอุตสาหกรรม เกษตรที่เป็นมืออาชีพและครบวงจร

เชิญคลิกเพื่ออ่านต่อ